زبان بدن کودکان

وجود و حضور عضو جدید خانواده اشتیاق وهیجان را برای والدین و اطرافیان رقم می­زند. این کوچولو های عزیز علاوه بر حس اشتیاقی که برای خانواده به ارمغان می­آورند، نیازهایی هم دارند که آگاهی از احساسات و خواسته های این عزیزان یکی از نیازهایشان است. البته آگاهی از احساسات کودکان هیجان انگیز است و یکی از دغدغه های والدین مسئولیت پذیر به شمار می­رود. آشنایی با زبان کودکان کار را برای ما راحت تر می­کند. ما می­توانیم با بررسی زبان بدن کودکان خواسته هایشان را تفسیر کنیم و با زبان­شان آشنا شویم.

درک کودکان با آگاهی از زبان آن ها

همان طور که می­دانید کودکان همواره برای برقراری ارتباط در تلاش هستند. گاهی این کار را با گریه انجام می­دهند، گاهی قهر می­کنند، گاهی صحبت می­کنند اما اگر سنشان به این کار ها قد ندهد چه می­کنند؟ نوزادان مانند بزرگسالان به صورت کاملا ناخواسته با زبان بدنشان با ما ارتباط برقرار می­کنند و ما را از احساساتشان مطلع می­کنند.  زبان بدن کودکان همان علائم غیر مستقیم و نشانه های غیر کلامی هستند که کودک به واسطه آن ها، نیاز ها، احساسات و عواطف خود را با والدین و اطرافیان به اشتراک می­گذارد. ما در این بخش برخی از حرکات رایج نوزادان را تحلیل کرده و شما را از پیام آن ها آگاه می­کنیم.

لگد زدن نوزاد: لگد زدن کاری است که اکثرا نوزادان در هنگام شادی آن را انجام می­دهند. این حرکت یکی از رایج ترین زبان بدن کودکان به شمار می رود. اگر دقت کرده باشید کودکانی که آب تنی دوست دارند وقتی در داخل وان قرار می­گیرند فورا پاهایشان را تکان می­دهند. در واقع لگد پرانی کودک نشانه ای شادی و خوشحالی در او می­باشد البته اگر این لگد پرانی با گریه همراه باشد نشان از عاملی مزاحم می­دهد که سبب ناراحت کودک شده است مانند لباس تنگی که او را اذیت می­کند یا پوشکی که به آن حساسیت دارد.

گرفتن گوش خود:گرفتن گوش از حرکات شایعی است که تقریبا همه نوزادان آن را انجام می­دهند. خیلی از والدین فکر می­کنند گرفتن گوش توسط نوزادان نشانه وجود بیماری است در صورتی که این طور نیست. وقتی نوزاد گوش های خود را می­گیرد به این معناست که متوجه وجود گوش شده است یا به عبارتی گوش خود را کشف کرده است. وقتی کودک چیزی را کشف می­کند باید چه کار کرد؟ تحسین. فورا به تحسین کودک بپردازید. اگر کودک در هنگام گرفتن گوش گریه می­کند ممکن است به خاطر این باشد که دارد گوشش را می­کشد اما اگر فشاری به گوش وارد نشود و نوزاد صرفا گوش هایش را گرفته و گریه می­کند احتمال ابتلا به عفونت وجود دارد و توصیه می­شود که نوزاد توسط پزشک معاینه شود.

مشت کردن دست ها:مشت کردن دست ها توسط کودک در سنین مختلف معناهای متفاوتی دارد، کودکان از بدو تولد تا 3/4 ماهگی معمولا همواره دست های خود را مشت می­کنند و طبق تحقیقات پژوهشگران، این کار را برای استراحت و گاهاٌ برای ابراز گرسنگی انجام می­دهند. مشت کردن دست توسط کودکان بعد از 4 ماهگی نشان از استرس، اضطراب و احتمالا تنش هایی در نوزاد است که توصیه می­کنیم به روان­شناس اطفال مراجعه کنید.

جمع کردن زانو: انقباض زانو در کودکان، حرکت عادی و نرمالی  بین والدین تفسیر می­شود حتی برخی از والدین جمع کردن زانو و انقباض آن را نوعی حرکت کششی یا ورزشی تفسیر می­کنند در صورتی که این طور نیست.وقتی کودک در حال انقباض زانو های خود می­باشد به این منظور است که شکم و معده او ناراحت است. این ناراحتی ممکن است به دلیل وجود باد معده یا ایجاد یبوست در کودک­تان باشد. سعی کنید بعد از شیر دادن آروغ نوزاد را بگیرید تا کودک کمتر دچار این مشکل شود.

پرتاب کردن سر:شاید برایتان عجیب باشد اما پرتاب سر توسط کودکان نوعی سرگرمی بین آن ها اطلاق می­شود که از 10 ماهگی کودک ، بسیار رایج است. کودکان سر خود را به سطوح مختلف می­کوبند و دردی احساس نمی­کنند چون در حال سرگرم کردن خود می­باشند. دیدن این صحنه برای والدین بسیار دلهره آور و عجیب است، این کار می­تواند سلامت کودک­تان را به خطر بیاندازد. سعی کنید وسایل  و اسباب بازی های جدید و متنوعی در اختیار کودک­تان قرار دهید تا خودش را با آن سرگرم کند اگر همچنان تمایل به کوبیدن سر به سطوح مختلف داشت حتما با روان شناس متخصص مراجعه کنید.

تکان دادن دست:تکان دادن دست در خواب و بیداری دو تفسیر متفاوت دارد که به آن ها می­پردازیم. تکان دادن دست در بیداری(هوشیاری) مانند لگد زدن کودک می­باشد، در واقع نشان از شادی، خوشحالی و سر خوشی کودک می­دهد. اگر دقت کرده باشید وقتی با کودکان بازی می­کنید یا زمانی که هیجان زده می­شوند با ذوق و خوشحالی دست هایشان را به هم می­کوبند. اما تکان دادن دست در هنگام خواب متفاوت است. تکان دادن دست ها در خواب حرکت ناخودآگاه تلقی می­شود که معنای خاصی ندارد. همه نوزادان وقتی در خواب صدای ناگهانی می­شوند یا ناگهانی لمس می­شوند به صورت غیر ارادی دست هایشان را به صورت شلاقی پرتاب کرده و تکان می­دهند.

غلت زدن:غلت زدن در کودکان حرکتی است که از حدود 4 ماهگی توسط کودک انجام می­شود. این حرکت جهت تقویت عضلات سر، پشت، لگن و همین طور جهت آمادگی کودک برای نشستن و راه رفتن می­باشد و در واقع به این معناست که کودک شروع به کشف دنیای خود می­کند و کشف می­کند که می­تواند از هر دو طرف بدن خود استفاده کند و به هر جایی که دوست دارد برود.

برای ارتباط بیشتر و سبک زندگی سالم با کودک تان بخوانید.

جمع بندی

کودکان دنیای خاص خود را دارند. دنیایی که ما بزرگسالان قادر به درک صد در صدی از آن نیستیم اما با آگاهی از زبان بدن کودکان می­توانیم نیاز ها، خواسته ها، احساسات و عواطف آن ها را متوجه شویم و جهت بهبود شرایط و موقعیت آن ها تلاش کنیم. زبان بدن کودکان همان علائم غیر مستقیم و نشانه های غیر کلامی هستند که کودک به واسطه آن ها، نیاز ها، احساسات و عواطف خود را با والدین و اطرافیان به اشتراک می­گذارد. حرکاتی مانند لگد زدن در کودکان، تکان دادن دست، غلت زدن، پرتاب کردن سر و جمع کردن زانو همگی معنای خاص و متفاوتی دارند که آگاهی از معنای آن ها خالی از لطف نیست.

سوالات متداول

1)زبان بدن چیست؟ زبان بدن کودکان همان علائم غیر مستقیم و نشانه های غیر کلامی هستند که کودک به واسطه آن ها، نیاز ها، احساسات و عواطف خود را با والدین و اطرافیان به اشتراک می­گذارد.

2)آیا نوزادی که گوش های خود را می­گیرد دارای عفونت یا بیماری خاصی است؟ وقتی نوزاد گوش های خود را می­گیرد به این معناست که متوجه وجود گوش شده است یا به عبارتی گوش خود را کشف کرده است. وقتی کودک چیزی را کشف می­کند باید چه کار کرد؟ تحسین. فورا به تحسین کودک بپردازید. اگر کودک در هنگام گرفتن گوش گریه می­کند ممکن است به خاطر این باشد که دارد گوشش را می­کشد اما اگر فشاری به گوش وارد نشود و نوزاد صرفا گوش هایش را گرفته و گریه می­کند احتمال ابتلا به عفونت وجود دارد و توصیه می­شود که نوزاد توسط پزشک معاینه شود.

3)چرا کودکان سرشان را به سطوح مختلف می­کوبند؟ شاید برایتان عجیب باشد اما پرتاب سر توسط کودکان نوعی سرگرمی بین آن ها اطلاق می­شود که از 10 ماهگی کودک ، بسیار رایج است. کودکان سر خود را به سطوح مختلف می­کوبند و دردی احساس نمی­کنند چون در حال سرگرم کردن خود می­باشند. دیدن این صحنه برای والدین بسیار دلهره آور و عجیب است، این کار می­تواند سلامت کودک­تان را به خطر بیاندازد.

4)چه گونه مانع کوبیدن سر کودک به سطوح های مختلف شویم؟ سعی کنید وسایل  و اسباب بازی های جدید و متنوعی در اختیار کودک­تان قرار دهید تا خودش را با آن سرگرم کند اگر همچنان تمایل به کوبیدن سر به سطوح مختلف داشت حتما با روان شناس متخصص مراجعه کنید.

5)چرا کودک در خواب دست هایش را تکان می­دهد؟ آیا مشکلی دارد؟ تکان دادن دست ها در خواب حرکت ناخودآگاه تلقی می­شود که معنای خاصی ندارد. همه نوزادان وقتی در خواب صدای ناگهانی می­شوند یا ناگهانی لمس می­شوند به صورت غیر ارادی دست هایشان را به صورت شلاقی پرتاب کرده و تکان می­دهند.

6)جمع کردن یا انقباض زانو در کودک حرکت کششی یا طبیعی در نوزاد است؟خیر، وقتی کودک در حال انقباض زانو های خود می­باشد به این منظور است که شکم و معده او ناراحت است. این ناراحتی ممکن است به دلیل وجود باد معده یا ایجاد یبوست در کودک­تان باشد. سعی کنید بعد از شیر دادن آروغ نوزاد را بگیرید تا کودک کمتر دچار این مشکل شود.