فتق اینگوینال در کودکان

فتق اینگوینال در بچه ها

فتق اینگوینال در ناحیه مغبنی (اینگوینال) یعنی ناحیه ای بین شکم و کشاله ران به وجود می آید. در پسرها ممکن است تورم در کیسه بیضه دیده شود. در دخترها نیز با اینکه بیضه وجود ندارد، اما کانال اینگوینال موجود است و در نتیجه فتق در دخترها نیز ممکن است دیده شود.

در حدود 3-5% از نوزادان سالم و رسیده (full term) ممکن است با فتق به دنیا بیایند. در نوزادان نارس این عدد بسیار بالاتر است و به 30% هم می رسد.

اگر فتق ایگوینال درمان نشود، ممکن است باعث ایجاد عوارض جدی و خطرناک شود. پس لازم است علائم و نشانه های این بیماری را بهتر شناخته و بدانیم در صورت نیاز به جراحی چه چیزی در پیش خواهد بود.

فتق اینگوینال چیست؟

هنگامی که یک جنین پسر داخل رحم در حال رشد است، بیضه های وی ابتدا داخل شکم جنین قرار دارند. با ادامه رشد، بیضه ها از طریق یک تونل به داخل کیسه بیضه مهاجرت می کنند. این تونل که نام اصلی آن پروسس واژینالیس است در دخترها نیز وجود دارد. گاهی این تونل به طور طبیعی بسته نمی شود و یک مسیر از شکم به سوی ناحیه اینگوینال باز باقی می ماند که ممکن است قطعه ای از روده یا یک تخمدان داخل آن به دام بیفتد.

وقتی این امر اتفاق می افتد هر یک از احشا و محتویات داخل شکم مانند روده، مایع, یا سایر بافتها ممکن است به داخل کشاله ران حرکت کنند. برای جلوگیری از ایجاد عوارض، فتق اینگوینال باید به روش جراحی ترمیم شود.

چگونه فتق را در فرزندمان تشخیص دهیم؟

فتق ممکن است در هر سنی دیده شود ولی بیش از همه در طی نوزادی ایجاد می شود. البته ممکن است تا هفته ها یا ماهها بعد از تولد قابل تشخیص نباشد. اگر کودک شما مبتلا به فتق باشد شما ممکن است یک تورم در بالای کشاله ران یا در بیضه وی مشاهده کنید. این تورم معمولا ناپدید شده و دوباره ظاهر می شود. این تورم بعد از گریه یا زور زدن کودک بزرگتر می شود. شب هنگام وقتی که کودک شما خوابیده یا آرام است فتق ممکن است ناپدید شده یا اندازه آن کوچکتر شود. توجه کنید که برخلاف باور رایج گریه کردن یا زور زدن علت ایجاد فتق نیستند.

هیچگاه نشانه های درد یا بیقراری یا هرگونه تورم را در ناحیه اینگوینال سرسری نگیرید. در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه نمایید.

اگر تورم فتق حتی هنگامی که کودک آرام است سفت شده و بیحرکت باشد، به این معنی است که احشای شکمی داخل کانال اینگوینال گیر افتاده اند. این حالت «فتق گیرکرده» (incarcerated hernia) نام دارد و نیازمند اقدام فوری درمانی است. کودک شما ممکن است درد داشته یا حساسیت درآن ناحیه نشان دهد و یا حتی استفراغ کند. تورم ممکن است سفت تر شده و قرمز رنگ شود.

وقتی که خونرسانی به احشای داخل فتق قطع شود این حالت «فتق مختنق» (strangulated hernia) نام دارد. علائم آن شامل درد شدید، استفراغ، از دست رفتن اشتها، قرمزی یا کبودی اطراف تورم فتق و گاهی تب و مدفوع خونی می باشد.

آیا برای تشخیص فتق در کودک شما نیاز به آزمایش یا تست خاصی می باشد؟

اکثر مواقع پزشک با معاینه کردن کودک و دیدن تورم در ناحیه اینگوینال که با زور زدن بیشتر شده و با آرام شدن کودک ناپدید می شود، می تواند به درستی وجود فتق را تشخیص دهد. اگر هنگام معاینه پزشک چیزی که دیده می شود متفاوت از چیزی باشد که شما در منزل دیده اید یا تورم سفت و ثابتی وجود داشته و شک به وجود توده در این ناحیه وجود داشته باشد، در این صورت انجام سونوگرافی کمک کننده خواهد بود.

فتق اینگوینال چگونه درمان می شود؟

درمان فتق اینگوینال جراحی است. هنگامی که فتق در کودک شما تشخیص داده شد، پزشک شما را به متخصص جراحی اطفال ارجاع خواهد داد. سپس جراحی برای بستن فتق برنامه ریزی خواهد شد. زمانبندی جراحی بستگی به شدت علائم و نوع فتق دارد. اگر فتق از نوع گیرکرده باشد جراحی آن فوریت خواهد داشت.

برای ترمیم جراحی فتق اینگوینال، معمولا یک برش کوچک نزدیک محل تورم فتق داده می شود و محتویات فتق به داخل شکم برگردانده می شوند. سپس مجرایی که از طریق آن احشای شکم بیرون می زنند (تونل اینگوینال) بسته می شود. اگر روده داخل فتق به دام افتاده بوده است، ابتدا جراح بررسی می کند که جریان خون روده برای مدت طولانی قطع بوده یا خیر. اگر این طور باشد (فتق گیر کرده یا مختنق) ممکن است جراح قطعه کوچکی از روده مبتلا را ببرد و خارج کند و روده سالم باقیمانده را به هم بدوزد.

عمل جراحی فتق معمولا بین 30 دقیقه تا یک ساعت طول می کشد.

قبل از انجام جراحی شما باید توسط متخصص بیهوشی اطفال ویزیت شوید. عمل جراحی فتق تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. البته گاهی می توان عمل را با بیهوشی ناحیه ای نیز انجام داد. کودک شما حین عمل کاملا در حالت خواب است. بعد از پایان عمل و به محض بیدار شدن کودک و اتمام دوره ریکاوری کودک شما به بخش بازگردانده می شود و شما دوباره همراه وی خواهید بود.

چه زمانی به خانه بر می گردیم؟

عمل جراحی فتق اصطلاحا یک عمل سرپایی است یعنی معمولا چند ساعت بعد از اتمام عمل بیمار قابل ترخیص به خانه است. اگر کودک شما بیماری خاصی داشته باشد یا نارس متولد شده باشد باید یک شب در بیمارستان اقامت کند.

چگونه از کودک خود در منزل مراقبت کنیم؟

دستورهای مراقبتی در منزل ممکن است بسته به مرکز بیمارستانی، سن کودک و نوع عمل وی متفاوت باشند ولی معمولا چند اصل عمومی مشابه وجود دارد:

اغلب کودکان می توانند به فاصله کمی بعد از عمل رژیم غذایی معمول را از سر بگیرند.

زمان بهبود کامل بسته به وضعیت هر کودک متفاوت است. اغلب کودکان بعد از 1 تا 2 هفته به فعالیت کامل فیزیکی بدون مشکل بازمی گردند.

کودک شما تا 2 تا 3 روز بعد از عمل از استحمام منع می شود. در هر مورد پزشک شما ممکن است دستورهای متفاوتی را تجویز نماید.

چه زمانی باید با پزشک خود ملاقات کنید؟

هر پزشک دستور خاص خود برای ویزیت مجدد کودک در درمانگاه را خواهد داد. ولی در صورت هر یک از موارد زیر می توانید با پزشک خود تماس بگیرید:

خونریزی یا ترشح از زخم

ایجاد قرمزی دوباره اطراف زخم

تب بالای 38 درجه

استفراغ

کم شدن ادرار یا خشک بودن پوشک به مدت طولانی