چند راه ساده برای ایجاد اعتماد بنفس در کودکان

اعتماد بنفس

اعتماد بنفس (Self-Confidence) یکی از مسائل مهم در زندگی فردی و اجتماعی است که به معنی دقیق‌تر خودباوری و احساس ارزشمندی و توانمند نمودن فرد در انجام کارهای مختلف است. اهمیت این موضوع از آنجا سرچشمه می‌گیرد که علی‌رغم اینکه شکل‌گیری آن در سنین کودکی اتفاق می‌افتد، اما تمام زندگی شخص را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

اعتمادبنفس شاید لزوماً از شخص، فردی صددرصد موفق نسازد اما انسان را به شخصی شکست‌ناپذیر تبدیل می‌کند؛ چون شخصی که واقف به ارزشمندی خود باشد، در مقابل شکست‌ها راه دیگری می‌یابد و تسلیم ناامیدی و ناکامی نمی‌شود.
از آنجایی که کودک در سنین پایین بیش از هرکس دیگری با والدین خود در ارتباط است، لذا والدین می‌توانند نقش موثری در ایجاد اعتمادبنفس در کودک داشته باشند. در ادامه چند راه ساده که والدین با توجه به آنها می‌توانند به کودک خود اعتمادبنفس دهند را بیان می‌کنیم.

ایجاد خودباوری

برای ایجاد اعتمادبنفس و خودباوری در کودکان ابتدا لازم است که والدین پیش از هر چیزی تلاش کنند، تا حس مالکیت به فرزندان خود نداشته باشند؛ یعنی والدین باید بدانند که فرزند آنها موجود مستقلی با توانایی‌ها، نقاط قوت و ضعف‌ است و نمی‌تواند پلی برای رسیدن آنها به آمال و آرزوهایشان باشد و با تصور مالکیت بر فرزند خود، فرزند را مطیع خواسته های خود نمایند.

بلکه لازم است تا والدین به شناخت ابعاد مختلف فرزند خود برسند و استعدادها و علایق او را بشناسند و با ایجاد بستری مناسب در جهت شکوفایی علایق و استعدادهای کودکشان بکوشند؛ یعنی فرزندشان تبدیل به آنچه که بالقوه در وجود اوست بشود، نه آنچه آرزو و میل والدین است.

همچنین والدین در کنار حمایت از کودکان خود باید همیشه در رفتار و گفتار خود به فرزندشان نشان دهند که او را بدون هیچ قید و شرطی دوست دارند؛ یعنی به فرزندشان این اطمینان را بدهند که تحت هر شرایطی –چه موفقیت و چه شکست- عشق و دوست داشتنشان نسبت به او کم نخواهد شد.

این حس نه تنها باعث می‌شود که کودک احساس ارزشمندی کند، بلکه از ایجاد اضطراب و فشار روحی در کودک ممانعت می‌کند. به‌علاوه این احساس کمک می‌کند که کودک قدرتی به دست بیاورد تا بتواند با آن در تمام دوران زندگی خود از شکست نهراسد.

همچنین کودک گمان نکند که تنها در صورت کسب موفقیت و بهترین شدن در تکالیف، مسابقات و … دوست داشته خواهد شد. زیرا این مسئله گاهی تا جایی پیش می‌رود که کودک با یک شکست دچار ناامیدی شده و حتی از مسئله‌ و کاری که در آن نتوانسته موفق شود، هرچه بیشتر سرخورده و دلزده شده و یا حتی متنفر ‌شود. پس هرگز کودک را در تنگنای موفق شدن در یک زمینۀ خاص قرار ندهید.

نکات مهم

نکتۀ دیگری که در ایجاد اعتمادبنفس در کودک کمک می‌کند، اختصاص اوقاتی برای کودک است؛ یعنی والدین زمانی را برای وقت گذراندن با فرزندشان قرار دهند که با صحبت کردن، بازی کردن، پارک رفتن و گردش و… به او احساس اهمیت و ارزشمندی بدهند.

احساس استقلال به کودک نیز از جمله موارد موثر در ایجاد اعتمادبنفس در کودک است. اینکه فرزند شما کارهایی نظیر تکالیف یا بازی‌هایی مثل حل پازل و خانه‌سازی و … را بدون کمک والدین خود انجام دهد بسیار مهم است؛ حتی اگر در این میان گاهی اشتباه کند، اما این فرصت به او داده شود که خودش اشتباهاتش را اصلاح کند.

همچنین گاهی اوقات بتواند حق انتخاب داشته باشد؛ مثلا در هنگام خرید بتواند خودش اسباب‌بازی یا لباسش را انتخاب کند و یا حتی گاهی در انتخاب غذا و یا تفریح آخر هفته و … حق انتخاب به کودک داده شود، تا بدین‌گونه احساس ارزشمندی کند.
البته با توجه به مشکلات و دردسرهای زندگی امروزی گاهی توجه به حالات و رفتارهای کودک و یا دقت در چگونگی رفتار صحیح در شرایط خاص برای والدین چندان مقدور نیست؛ در این مواقع بهترین کار کمک گرفتن از شخصی متخصص و آگاه است؛ یعنی با مشاوره و راهنمایی گرفتن از روانشناسان کودک می‌توان دریافت که چگونه با فرزند خود رفتار صحیح‌تری داشته باشیم و اعتماد بنفس آنها را بالا ببریم  .