زردی در کودکان

زردی در نوزادان:

یکی از مشکلات شایع دوره نوزادی،  زردی نوزادان می باشد.

زردی ها معمولاً ناشی از ناسازگاری های گروه های خونی بین مادر و نوزاد می باشد.

معمولاً نوزادانی که دارای گروه خونی A or B هستند و مادر آنهادارای گروه خونی O  می باشد شانس بیشتری برای زرد شدن دارند و همینطور نوزادانی که دارای گروه خونی RH مثبت هستند و مادر آنها دارای RH منفی شانس بیشتری برای زرد شدن دارندT لذا زردی ها مربوط به رژیم غذایی مادر نمی شود.

مواردی چون بیماری فاویسم یا کمبود آنزیم گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز نیز می تواند باعث بروز زردی در نوزادان میشود.زردی در اثر رسوب ماده‌ای به نام بیلی روبین در پوست ظاهر می شود و در چشم و پوست نوزاد نمایان می گردد.

بیلیروبین

ماده است که می‌تواند از سدهای خونی مغزی عبور کند و پس از رسوب در سلول های عصبی هدایت عصبی را کاهش یا مختل کند و در آینده باعث تاخیر تکامل شیرخوار و نوزاد بگردد زردی در روز اول زندگی خطرناک تر از روزهای بعد می باشد و معمولاً سدهای خونی مغزی بعد از هفته دوم زندگی بسته می‌شوند و این خطر به طور قابل توجهی کاهش می یابد لذا در دو هفته اول زندگی نیاز مکرر به کنترل در جهت زردی می باشد.

برای اندازه گیری درجه زردی نوزادان روش های مختلفی ارائه شده است مانند Bili Check که به وسیله یک فتومتر انجام میشود بدون نیاز به نمونه خون ولی برای اعداد زیر ده قابل اعتمادتر است و برای اعداد بالای ۱۰ بهتر است از نمونه خونی استفاده شود.

Bili Test با چند قطره از خون توسط آزمایشگاه یا حتی در بخش های نوزادان چک میشود و می تواند عدد کلی زردی را به ما ارائه نماید.

اندازه گیری با گرفتن نمونه خون بسیار قابل قبول و پسندیده ترین روش موجود می باشد هرچند که برای والدین زیاد خوشایند نمی باشد ولی به عنوان دقیق ترین روش جهت اندازه گیری عدد زردی نوزادان می باشد .

توجه داشته باشیم از آنجا که در دو سه روز اول زندگی این بیماری بسیار مهم تر و در نوزادان با وزن کمتر از ۲۵۰۰ گرم بسیار پرخطر تر می باشد لذا توصیه می گردد علاوه بر کنترل دقیق از روش‌های دقیق نیز جهت اندازه‌گیری استفاده شود و به جهت ترس از نمونه گیری آینده کودک را به خطر نیندازیم.

نکات مهم

زردی ها با افزایش شیردهی توسط مادر و افزایش دفع توسط نوزاد می تواند سریعتر کاهش پیدا کند و مجدداً خاطرنشان می گردد که زردی ربطی به رژیم غذایی مادر ندارد.

جهت درمان این بیماری چنانچه میزان بیلیروبین پایین باشد شیردهی مکرر نوزاد با افزایش دفع  مدفوع آن را کاهش می‌دهد.

استفاده از داروهای گیاهی و سنتی مانند ترنجبین و شیرخشت به شدت منع می شود چرا که این داروها و این مواد قادر هستند با افزایش دفعات مدفوع موجب کاهش زردی بگردند ولی ممکن است باعث واکنش های شدید پوستی بشود و یا اینکه با افزایش شدید دفع مایع زیادی از بدن نوزاد دفع بگردد و باعث می‌شود.

بدن نوزاد  دچار کم آبی گردد و به کلیه ها فشار بسیار زیادی وارد آید در گذشته که فتوتراپی موجود نبوده است از این روش ها استفاده می شده است.

داروی فنوباربیتال برای مواردی که پزشک مطمئن باشد علت آن به علت نقایص آنزیمی باشد می‌تواند موثر باشد.

بهترین روش

در مواردی که عدد زردی نوزاد بالاتر از حد معمول باشد نور درمانی یا همان فتوتراپی است. فتوتراپی در منزل بسته به شرایط و عدد زردی تعیین می‌گردد که میتواند انجام بشود یا خیرو همینطور وزن تولد نوزاد یک فاکتور مهم است.

برای سایر موارد عدد بسیار مهم خواهد بود و تصمیم گیرنده در جهت شروع فتوتراپی باشد .به عنوان مثال اگر نوزاد دارای وزن 2500 گرم و بالاتر باشد با بیلی روبین ۸ و بالاتردر روز اول بستری می‌شود و همین نوزاد در روز دوم زندگی با عدد 10 و بالاتر و از روز سوم با عدد 12 و بالاتر نیاز به بستری و نور درمانی دارد. زردی ۱۴ در روز چهرم تا هفته دوم زندگی بستری نیاز خواهد داشت.

فاکتور تصمیم ‌گیرنده در جهت بستری نوزاد عدد زردی و تعداد روز بعد از تولد و وزن تولد  می باشد، در مثال فوق برای نوزاد با ناسازگاری گروه خونی یا سابقه تعویض خون در سایر فرزندان و یا وزن زیر 2500 گرم بایست اعداد پایینتر در این زمانها منظور گردد.

از دادن آب به نوزاد به شدت پرهیز کنید.

استفاده از شیرخشک در صورتی که زردی ناشی از شیر مادر مسجل شود می تواند کمک کننده باشد هر چند که میتواند عادت شیرخوار را از شیر مادر دور کند.